با سقوط نظام جمهوری در افغانستان با به قدرت رسیدن دوبارهی گروه متحجر، افراطی و قومگرای طالبان در ۲۴ اسد ۱۴۰۰/ ۱۵ آگست ۲۰۲۱ جمعی از چهرههای سیاسی، دانشگاهی، فرهنگی، متخصص و متعهد به منافع مردم، و با درنظرداشت تجربههای تاریخیـ سیاسی، بعد از بحث و رأی زنیهای لازم در سال ۲۰۲۳ تصمیم گرفتند تا برای حمایت از ارزشهای معنوی، آزادی، حقوق بشری، کثرتگرایی و به هدف روشنگری، توسعهی ظرفیتهای انسانی و بسیج افکارعمومی در دفاع از مبارزات عدالتخواهانه و آزادیبخش برای آزادی کشور از اشغال و سلطهی طالبان، تحجر و عقبگرایی و برای ایجاد نظام مردمسالار کانون آزادی و توسعه را تأسیس نمایند.
کانون رسما بهتاریخ ۲۰ اپریل ۲۰۲۴ در همایشی که در تالار سنای دانشگاه لندن در بریتانیا با حضور اعضا و تعدادی از مهمانان برگزار گردیده بود اعلان موجودیت کرد.